MoAL en MoAD en Action Learning

Over Action Learning

Actie

De gekozen werkvormen zijn gericht op actie. Het zet de groep of deelnemer in beweging. Het geeft energie, het verleidt. Het nodigt uit op een laagdrempelige manier in beweging te komen.

Spelen

Spelen is de enige vorm van leren die je volledig in beslag neemt en zowel je lichaam, je zintuigen als je denkende en emotionele brein betrekt. Als kind speelden we moeiteloos. We leerden op die manier over het vormen van sociale verbanden, contact maken, afstemmen, aanbod accepteren, wisselen van strategie, aansluiten, grenzen stellen, beïnvloeden. Allemaal zaken waarover je nooit uitgeleerd raakt en die enorm nuttig zijn in het dagelijks werk en dagelijks leven van ieder mens.

Leren

Zoals Malcolm Knowles (Adult Learning Principles) terecht stelt: volwassenen leren anders dan kinderen. Als kind is alles nog nieuw, je hoeft niet selectief te zijn in wat je leert, want alles is vooruitgang. Als je volwassen bent en al veel hebt geleerd, is het logisch dat je selectiever wordt in waar je tijd in steekt als het om leren gaat. Voor volwassenen geldt dat zij het meest gemotiveerd raken in het leren als ze merken dat het voor hun directe praktijkomgeving iets oplevert of kan opleveren.
Leren is een continu proces en vraagt toewijding, repetitie en volharding. Action Learning maakt daarom graag gebruik van herkenbare situaties uit de praktijk, zodat de uitnodiging om in te stappen laagdrempelig is en het rendement om het geleerde in de praktijk toe te passen hoog.

Theatrale interventies

Creatieve media hebben een groot beïnvloedingspotentieel. Kunst en spel zijn uiting van fundamentele vrijheid en expressie. Daarbinnen is commentaar mogelijk op de alledaagse realiteit en is er ruimte voor schepping van een nieuwe realiteit. Kunst en spel stimuleren en scheppen een cocreatief klimaat, dat gevoed wordt door zowel individuele vormgevingskracht als door collectieve culturele dynamiek.(vrij naar Petzold).

Door de speelse en creatieve theatrale werkvormen, kan in vrijheid geëxperimenteerd worden met de dagelijkse realiteit en ontstaat er ruimte voor nieuwe strategieën, handelwijzen, opvattingen en processen. Zowel voor het handelen als de aansturing ervan (meestal de onderstroom in een team, afdeling of organisatie) is ruimte binnen het actieleren.

Fun!

Action Learning is fun! Het repertoire voor werkvormen is eindeloos. Het daagt uit creatief te zijn en te blijven verrassen. Actieleren gaat in op het hier en nu en blijft fris en actueel.

Een mens is met name mens door zijn/haar interrelationele handelen. Drama is het medium dat bij uitstek het intermenselijke systeem, de mens in relatie tot anderen, tot onderwerp heeft. Het creatieve medium biedt ruimte om een tijdelijke, fictieve  en veilige werkelijkheid tussen zichzelf en de realiteit te plaatsen en daarbinnen te experimenteren, te beleven en te reflecteren.

(vrij naar Cimmermans/Boomsluiter)

 

‘Je kan zeggen dat je iets nieuws geleerd hebt, als je het in gedrag kunt omzetten’ (vrij naar Chris Argyris)

Ervarend leren is leren in actie. Het is vorm geven aan gedachten, beleving, opvattingen. Het is jezelf  vormgeven in relatie tot de rol die je hebt, de situatie die je tegemoet treedt en de anderen die daarin een rol spelen. Door er vorm aan te geven, maak je dialoog en reflectie mogelijk. En maak je bouwen mogelijk. Constructief werken aan hoe je jezelf wilt neerzetten. Consistent handelen betekent dat alle aspecten van handelen met elkaar in overeenstemming zijn; zowel de innerlijke motieven, intenties en waarden als het gedrag, het waarneembare handelen, zodat je een moment bereikt waarop je ervaart: ‘dit ben ik’, ‘hier sta ik voor’.

Leren is de afstand afleggen tussen wat je kunt en wat je nog niet kunt. Action Learning nodigt je uit die weg af te leggen door te doen en te experimenteren. Zo wordt je gedroomde eindsituatie aan de werkelijkheid getoetst. Al doende kom je erachter hoe dicht je bij je doel bent of hoe ver het nog van je afstaat. Door te handelen in de richting van je gedroomde einddoel, ervaar je wat je makkelijk afgaat en welk gedrag en welke vaardigheden nog niet automatisch binnen je bereik liggen.

Action Learning & Design voorziet in situaties waarbinnen je bezig kan zijn met deze manier van ervarend leren. Ervarend leren is vanaf minuut één de weg afleggen van waar je nu bent naar waar je naartoe wilt, op een actieve, uitdagende, stimulerende manier, met veel ruimte voor experiment en plezier.

 

Voor ervarend leren is veel ondersteuning te vinden in literatuur binnen een grote variëteit aan stromingen (o.a. psychologie, antropologie, sociologie, filosofie). Auteurs als Vermeer, Langeveld, Chateau, Piaget, Petzold, Buber, Nijk, Kreitler, Figge (o.a. geciteerd in Handboek Dramatherapie van G. Cimmermans en J. Boomsluiter) en vele anderen leverden waardevolle bijdragen.

Action Learning kent veel verschillende soorten werkvormen. Ze hebben een bron gemeen en dat is die van de theater- en dramatechnieken. De wereld van het creëren van een fictieve werkelijkheid waarin geëxperimenteerd kan worden met ingrediënten uit de reële wereld, zonder dat daaraan dezelfde consequenties zijn verbonden als in de realiteit. Een vrije ruimte, waarin je kunt anticiperen op de nieuwe stappen die je wilt gaan zetten in de realiteit. Acties die je naar hartelust kunt uitproberen, weggooien en opnieuw creëren, net zo lang tot je een variant hebt die je geschikt vindt voor toepassing in de praktijk.

Er was eens …

Wie?

Twee MoAL’s

Waar?

Bij een kick-off voor leidinggevenden van een zorgkoepel.

Voor wie (opdrachtgever)?

Een adviesorganisatie. De consultants gebruikten deze kick-off om zichzelf voor te stellen aan de managers, te delen wat hun rol zou zijn in een verandertraject en direct al aan de slag te gaan (kennismaken in actie).

Wat?

De MoAL’s zouden bij de start van het programma vooral hun oor te luisteren leggen en met de informatie die ze ophalen situaties spelen die de zaal zou aanreiken en aanscherpen. De MoAL’s spelen dus situaties uit in cocreatie met het publiek en nodigen uit tot aanwijzingen om de situatie meer richting de gewenste toekomstsituatie te brengen.

Wat gebeurde er?

Aan het begin van de kick-off sprak een interim-manager de mensen toe over stand van zaken en de toekomstbeelden. De MoAL’s die getraind zijn om ‘met de oren van de deelnemers’ te luisteren, merkten dat daarin best gevoelige snaren werden geraakt. De toonzetting van de manager was daadkrachtig en positief, met name gericht op zijn plannen en niet op hoe dit aankwam bij de toehoorders.

De MoAL’s hebben snel hun opdrachtgever (de betrokken adviseurs) apart genomen en hun observaties gedeeld: hoe de zaal stil was geworden en zich wat terug leek te trekken. En hoe dat geen makkelijk podium zou worden voor hun opdrachtgever om daarna in subgroepen aan de slag te gaan.

De MoAL’s stelden voor om de brug te slaan, door een korte pauze in te lassen en daarna te starten met een scène die zij zouden improviseren. De scène zou een gesprek worden tussen twee fictieve collega’s van de mensen die in de zaal zaten. Deze fictieve collega’s hadden ook net het verhaal van de interim-manager gehoord  en in de scène zouden ze bespreken wat ze ervan vonden. Collega A zou positief en optimistisch zijn, collega B zou kritisch-afwachtend en zorgelijk zijn.

Het resultaat

De opdrachtgever vond het een goed plan en gaf het vertrouwen aan de MoAL’s om met een dergelijke scène de brug te slaan en het gesprek te openen richting deelnemers, en daarmee ook podium en legitimatie te creëren voor de consultants.

De MoAL’s improviseerden de scène en deelden in hun rol hun gedachten over wat ze net hadden gehoord.  Zij konden dit doen omdat ze zich 1. goed hadden voorbereid voordat ze naar de opdracht gingen, 2. goed geluisterd hadden tijdens de binnenkomst van de aanwezigen, waar de gesprekken zoal over gingen, 3. ze zich hadden ingeleefd in de positie van de toehoorders, 4. ze veel ervaringen hadden binnen verschillende branches, waaronder de zorg.

Na het spelen van de scène maakten ze contact met de mensen in de zaal en vroegen of ze meer van collega A of meer van collega B herkenden. De scène werd enorm herkend en er ontstond een zeer geëngageerde discussie, onder leiding van de MoAL’s over de toekomst, over wat daarin lonkte en ook wat nog vragen opriep of zorgen baarde. Kortom dingen die leefden, maar waar in de speech van de manager nog geen ruimte voor was geweest.

De adviseurs van de opdrachtgever konden naadloos aanhaken en hun plannen en rol in het geheel verduidelijken, waarbij een belangrijk kenmerk van hun werk direct zichtbaar was gemaakt: dat ze open stonden voor alle geluiden en dat die juist de bron waren  om vanuit te werken.

Nog nabranders?

De MoAL’s hebben met hun opdrachtgever nabesproken dat het vroegtijdig betrekken van MoAL’s in het programma waarschijnlijk de situatie van de zich terugtrekkende toehoorders al aan het licht zou hebben gebracht, omdat MoAL’s geschoold zijn in zich verplaatsen in alle stakeholders. Niet alleen vanuit het denken, ook vanuit het beleven. Wanneer je kunt anticiperen op reacties en het verloop van het programma, kun je het programma zo inrichten dat je daar rekening mee houdt en eventueel extra onderdelen achter de hand houden.

Wie?

Een MoAD.

Waar?

In een leertraject voor high potentials van een verzekeringsbedrijf.

Voor wie (opdrachtgever)?

Voor de L&D afdeling van het verzekeringsbedrijf.

Wat?

De L&D coach van deze groep high potentials vonden dat deze jonge mensen toe waren aan een nieuwe stap. Functioneel zouden ze er ook nieuwe taken bij krijgen. Dit vroeg om het verwerven van nieuwe competenties die daarbij kwamen kijken.

Wat gebeurde er?

De MoAD en de L&D coach van de opdrachtgever hebben samen een game ontwikkeld. De situatie in de game was zeer herkenbaar voor de doelgroep en bevatte diverse situaties waaraan de high potentials zich konden scherpen en ontwikkelen.

De MoAD stuurde bij de uitvoer ervan een groep ingehuurde, zelfstandige acteurs in, die verschillende rollen in de game speelden.

Het resultaat

Tijdens de game werden de teams begeleid door twee interne coaches, die alle deelnemers volgden en observeerden. hierdoor was er veel mogelijkheid tot feedback en reflectie. Doordat ook de directeur en manager van het verzekeringsbedrijf een rol hadden in de game, werd de game door de deelnemers heel serieus genomen en gaven ze het beste van zichzelf.  Dat de game zo realistisch was voor ze, leefden ze zich ook makkelijk in, in de oefensituaties.

De deelnemers vertelden achteraf dat ze zich op een positieve manier uitgedaagd voelden en tussen de bedrijven door veel plezier hadden gehad door alle angels en voetklemmen die ze tegenkwamen en waar ze oplossingen voor konden bedenken. Ze hadden er ook erg van genoten hun leidinggevenden te zien participeren.

Het was een leer-rijke dag waarin leren en lachen hand in hand gingen.

WWLA ADVANCED introductiefilm from Loes Wouterson on Vimeo.