Bijna 18 jaar
Waarom zijn jullie WWLA begonnen?
Ik kan me nog goed herinneren hoe ik samen met mijn collega’s werkte bij Acteurs in Bedrijf. Op een gegeven moment kwamen er een paar consultants bij en werden we Het consulaat. De twee bloedgroepen van acteurs en consultants gingen samenwerken en er ontstonden leuke nieuwe werkvormen. Eén ervan was het gebruik van de teamrollen van Belbin. We werden erin opgeleid door Rob Groen, de grootmeester van het teamrolconcept die ook contact had met Meredith Belbin zelf.
Tijdens die opleiding merkte ik dat ik de teamrollen echt goed ging snappen toen ik ze ging spelen en ik dacht dit is interessant voor ons werk als trainingsacteur. We worden immers vaak gevraagd om in een training talloze verschillende personages te spelen. De acht karakters van de teamrollen komen daarbij goed van pas. Het was leuk en enorm nuttig.
We waren in die tijd ook betrokken bij het werven, selecteren en ontwikkelen van nieuwe acteurs voor Het Consulaat. We merkten al snel dat er behoorlijke verschillen waren tussen de kandidaten. Het was geweldig om mensen te helpen ontwikkelen, tegelijkertijd was het ook ontzettend belangrijk dat we de kwaliteit waarborgden. Ook omdat klanten soms klaagden of bepaalde acteurs niet meer wilden hebben.
Doordat we het werk zelf uitvoerden, wisten wat het allemaal van je vroeg. Sommige mensen dachten er heel makkelijk over, maar het is best een complex vak.
Je hebt te maken met geloofwaardig spelen en het bedrijfsleven met alle verschillende sectoren en met interne processen, hiërarchie, alle context waar deelnemers in trainingen mee te maken hebben. Het is een ongelooflijk rijk vakgebied en dat maakt het juist zo ontzettend leuk. Je kunt er echt helemaal in opgaan.
Op een gegeven moment werden we Loes en ik gegrepen door het vak. We dachten: “Hier moeten we iets mee doen!” En zo begon ons avontuur.
Wat maakt Belbin interessant voor de trainingsacteur?
Als trainingsacteur is Belbin wat mij betreft ontzettend interessant en daarom gebruiken we het teamrolconcept in de opleiding.
Voordat we aan de slag gaan, worden de deelnemers eerst getest door Loes om te kijken welke teamrollen ze hebben. De eerste les duiken we meteen de diepte in.
In die les krijgen ze allemaal te horen welke 2 tot 3 rollen het dichtstbij staan. Deze rollen zijn vaak relatief makkelijk voor iemand om te spelen, want ja, dat doe je de hele dag, je kunt je er goed in verplaatsen. Maar dan zijn er nog zo’n 5 of 6 rollen die wat verder van je afstaan.
En juist daar ligt de uitdaging en het leerzame proces. Als je van nature bijvoorbeeld heel regelvrij bent, zoals ik, is het ontzettend leerzaam om je te verplaatsen in iemand die juist heel regelvast is en het oprecht te leren spelen. Dat is wel mijn stokpaardje: ik vind dat je alle rollen oprecht moet kunnen spelen.
Ik wil altijd vermijden dat het een karikatuur wordt en mensen gaan lachen. Want dan zit er commentaar in je spel en dat kan in een training gevaarlijk zijn. Je kan er mensen mee beledigen. Dat commentaar ligt snel op de loer bij rollen die verder van je afstaan. In hetzelfde voorbeeld: als je van nature regelvrij bent, heb je vaak ook wel een allergie voor mensen die heel regelvast zijn. Het is belangrijk om die allergie buiten je spel te houden, maar dat is niet altijd even makkelijk. Het kan er snel in sluipen.
Door Belbin te gebruiken en je te verdiepen in de verschillende teamrollen, kan je als trainingsacteur echt een meerwaarde bieden. Je kan me inleven in verschillende perspectieven en zo het spel geloofwaardig en waardevol maken.
Wat is jullie visie, wat zijn jullie doelen in de opleiding?
Ons belangrijkste doel is anderen te helpen leren en zich te ontwikkelen. Als acteurs en actrices zijn wij een waardevol middel in het leerproces van anderen. Maar wat maakt ons een goed leermiddel? Dat is wanneer we als een spiegel kunnen fungeren voor iemand anders en in staat zijn om hen te laten ervaren: als je X doet gebeurt er Y en als je iets anders doet, gebeurt er iets anders. En als we daarin slagen, heeft het echt impact.
Het gaat niet om goed of fout, het gaat erom dat mensen ervaren: wat is het effect van mijn keuze. Om dit te kunnen doen, moeten we ons zo goed mogelijk kunnen inleven in de situatie en zo natuurgetrouw mogelijk reageren.
Wat ik er heel erg leuk aan vind is dat je steeds in andere situaties terechtkomt. ‘s Ochtends weten we nooit wie we ‘s middags gaan spelen. Dat houdt het lekker fris en spannend.
Het is echt een kunst om je zo snel mogelijk in te leven in de gevraagde situatie. Als dat lukt, hoef je niet eens na te denken, dan gaat het ‘vanzelf’. Maar het vergt wel oefening en daar zijn we in die 20 lessen verspreid over driekwart jaar veel mee bezig. In het begin is het net als autorijden, je probeert alles tegelijk te doen en raakt overweldigd. Je denkt aan wat je moet doen, hoe je de juiste feedback moet geven, welke jargontermen je moet onthouden. Dan ga je te veel in je hoofd zitten en wordt het alleen maar moeilijker.
Iedereen komt die frustratie tegen tijdens de opleiding. Na een paar lessen denk je: “Hé, ik dacht dat ik best wel goed kon spelen, maar nu ben ik het helemaal kwijt.” Dat is normaal in het leerproces.
Ook wij op de toneelschool hebben dat meegemaakt. Je denkt dat je iets kunt, maar na het eerste jaar realiseer je je dat je eigenlijk nog niets weet. Het is alsof je een nieuwe taal moet leren. Het kan pittig zijn, dat gevoel dat je dingen weer helemaal opnieuw moet leren, maar het is ook ontzettend leuk om te zien hoe mensen steeds beter worden in het in het hier en nu zijn en gewoon te reageren.
Dus ja, onze visie op het vak is simpel: leren en ontwikkelen staan centraal. Het gaat erom dat je jezelf kunt inleven en groeien. En het is een constant proces van oefenen en steeds opnieuw beginnen. Juist die uitdaging en het plezier maken ons vak zo bijzonder.
WWLA gaat stoppen
Ik had nooit gedacht dat het zou gebeuren. Ik zag mezelf tot op hoge leeftijd met plezier lesgeven, het was zo ontzettend leuk. Maar nu is het tijd voor iets anders. Na 17 jaar merkte ik dat je moet oppassen dat er geen sleetsheid insluipt. We steken veel tijd en energie in de opleiding. We zijn zeer betrokken bij de deelnemers en hun persoonlijke ontwikkeling bij het leren van het vak. Dit betekent veel voorbereiding van lessen, actief contact met de WWLA-deelnemers ook tussen de lessen door op het online leerplatform. Het is een uitdaging om dit allemaal bij te houden.
Intussen staan onze levens ook niet stil. Zelf ben ik vier jaar geleden ben ik partner bij De Federatie, wat ook superleuk is. We werken graag samen met mensen van WWLA als ze zijn afgestudeerd. In die zin snijdt het mes mooi aan twee kanten. Bij De Federatie hebben we 60 mensen in flexibele schil die over de hele wereld voor ons werken. Dat vraagt ook veel aandacht en het werk dat ik doe wil ik graag goed doen.
Dus toen Loes begon over stoppen moest ik er wel even over nadenken, maar toen dacht ik, ja, het is goed. Soms moet je op je hoogtepunt stoppen. Hoewel het met pijn in mijn hart is, want het voelde echt als mijn baby, mijn kindje, het is goed. We hebben we het samen goed grootgebracht, nu is het tijd om op eigen benen te staan.
Ik ben net verhuisd naar een nieuw huis met een tuin. Het stadse leven heeft lang genoeg geduurd. Er breken nieuwe fases aan in mijn leven.